T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
ARTVİN / BORÇKA - Mehmet Akif Ersoy Ortaokulu

Borçkamız

Eyl

Artvin ve Borçka'nın da içinde bulunduğu bölgeye ilk yerlerşenlerin Orta Asyadan gelen "HURRİLER" olduğu yazılı kaynakların incelenmesinden anlaşılmaktadır. M.Ö 2000 yılından başlayarak Hurilerin yöreyi de içine alan geniş bir bölgede devlet kurdukları bilinmektedir. Daha sonra Urartuların Hitit İmparatorluğunun yıkılması ile Borçka yöresine kadar yayıldıkları, M.Ö 720-714 yılları arasında Kimmerler, M.Ö 655'de Sakalar daha sonra da Arsaklıların egemenlik kurdukları çeşitli kaynaklarda yer almaktadır.

 

M.S 576 Yılından itibaren bölgeye Bizanslılar hakim oldular. Halife Osman döneminde İslam Ordusu, 645 yılında Bizans ordusunu yenerek bu bölgeye hakim olmuştur. Sonraları Emeviler, Hazar Türkleri ve Bagratlılar bölgeye hakim olmuştur.

Büyük Selçuklu Devletinin kurulmasından sonra Artvin, Borçka, Şavşat, Yusufeli ve Ardanuç Selçuklu topraklarına katıldı(l063).Sonraları bölge Moğolların egemenligine girdi.

Borçka ve çevresi Yavuz Sultan Selim'in Trabzon Valiliği döneminde Osmanlı egemenliğine girdi. 1877-78 Osmanlı – Rus Harbinden sonra Kars, Ardahan, Artvin ve Batum ile birlikte Borçka da Anadolu'dan koparılarak Rus yönetimine bırakıldı. Bu tarihten sonra Borçka ve çevresi sık sık savaşlara sahne olmuştur.

30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Antlaşması'ndan hemen sonra Batum, Artvin, Borçka ve çevresi İngilizlerce işgal edilmiş, İngilizlerin ayrılmasından sonra da bölgeye Gürcüler girmiştir. Gürcülerin hakimiyeti 9 Şubat l921 yılına kadar sürdü. T.B.M.M. ultimatonu ile Gürcüler bölgeyi terketmiş, 7 Mart 1921 yılında Borçka, Artvin ve çevresi kesin olarak Anayurda kavuşmuş oldu.

Borçka İlçesi 7 Temmuz l921 tarihinde ilçe olmuş, 26 Haziran l926 tarih ve 877 sayılı kanunla da Bucak haline getirilmiş, 28 Mayıs l928 tarih ve 1288 sayılı kanunla da yeniden İlçe statüsüne kavuşturulmuştur.

İlçe, Karadeniz bölgesinin doğu ucunda, Artvin–Hopa Yolu üzerinde Çoruh Nehrinin kıyısında şirin bir yerleşim yeridir. Yalçın ve geçit vermeyen karlı dağların, gür ormanların, yatakları derin ve hırçın akarsuların yarattığı eşsiz güzelliğe sahip olan Borçka'nın İl Merkezine uzaklığı 32 Km. dir.

Batısı Hopa, güneyi Artvin ve Murgul, doğusu Şavşat, kuzeyi ise Gürcistan Cumhuriyeti toprakları ile sınır oluşturan ilçenin denizden uzaklığı 36 kilometre ve rakımı 125 m.dir.

İlçe topraklarının büyük bir bölümünü sarp ve geçit vermeyen dağlar kaplamıştır. Çoruh vadisi bu dağlık bölgeyi ikiye ayırmıştır. Dağlar, çoğu yerde geniş vadi oluşumların olanak vermeyecek şekilde yüksektir. Söz konusu özellik tarıma elverişli toprakların geniş alanlara yayılmasını da engellemiştir. İlçede ovalık alan bulunmamaktadır.

İlçe topraklarının büyük bir bölümünü Doğu Karadeniz sıra dağlarının doğu uzantısı kaplar. İlçenin doğusunda Çoruh vadisinin kuzeyinde yer alan en önemli kabartı "Karçal Dağı"dır (3414 m). Çoruh vadisinin güneyde yer alan "Balıklı Dağı Cankurtaran Geçidi " ile geçit verir. Bu dağların uzantısı olarak yer alan irili ufaklı tepeler İlçe topraklarının engebeli görünümünü sağlar.

Dağ ve tepeleri ayıran derin vadiler, debi ve rejimi yüksek olan akarsu yataklarını oluşturur. İlçenin büyük vadisinde akan Çoruh Nehri, Artvin topraklarına Erzurum sınırlarından girer, Borçka'da Murgul, İçkale, Deviskel derelerini ve nihayet Aralık, Karşıköy ve Güreşen derelerini alarak Muratlı Köyüne geçer ve Gürcistan Cumhuriyeti sınırlarına girerek yurdu terk eder.

İlçenin önemli gölü Aralık Köyü yakınlarında bulunan "Karagöl"dür. Çevresi ormanlık olup, eşsiz doğal güzelliğe sahiptir. Alanı 50.000 m2'dir. Karçal dağları eteklerinde bulunan "Yıldız Gölü" ilçenin ikinci gölünü oluşturur.

Borçka İlçesinde Karadeniz iklimi hakimdir. Yaz ve kış mevsimlerinde bol yağış ve ılık hava egemendir.

Bitki örtüsünü ağaçlar ve meralar teşkil eder. Meralar daha çok vadi tabanlarındadır. Dağların vadiye bakan yamaçları Ladin, köknar, çam ağaçlarının oluşturduğu "orman denizi" ile süslenmiştir. Yüksek kesimlerde ise bu ağaçlara meşe, kestane, kızılağaç gibi yapraklılar karışır. Orman gülleri, orman altı bitkileri ve eğreltiler ormanlık alanlarda dikkati çeker. Tarıma elverişli arazinin az olması, ormanların tahribine neden olmuştur. Yöre ormanlarının çevre ve yurt ekonomisine katkısı büyüktür. İlçenin 2007 Yılı Genel Nüfus Sayımı verilerine göre toplan nüfusu 29.079'dur. İlçe merkezinin nüfusu 10.433, köy nüfusu ise 18.646 kişidir.

 

Köylerin doğal yapısı, yaşam şartlarını zorlaştırdığından kırsal alanlardan şehir merkezlerine ve genellikle il dışına sürekli göç olgusu görülür.

İlçeye bağlı 1 Belediye, 4 Mahalle ve 36 köy vardır. İlçe merkezinde toplu yerleşim olmasına karşın, köylerde arazi yapısının dağlık olması nedeniyle dağınık yerleşim hakimdir.

Tarımsal nüfusun çoğunluğu çay, fındık, tütün ve orman ürünleriyle iştigal etmektedir.

İlçede kamuya ait 1 ve özel sektöre ait 2 çay fabrikası bulunmaktadır.

EKONOMİK DURUM

İlçede yaygın olan çay ve fındık üretimi yöre insanın en önemli gelir kaynaklarını oluşturmaktadır. 1984 yılında hizmete açılan Muratlı Çay Fabrikası, çevre köylerde üretilen çay ürününü işlemektedir. 2002 yılı içerisinde 18.379 dekar alanda 4008 yaş çay üreticisinden 13.507 ton yaş çay alımı yapılarak 2.015 ton kuru çay üretimi gerçekleştirilmiştir. İşletmede 620 kişilik istihdam olanağı sağlanmaktadır. Zengin orman varlığının bulunduğu ilçede 17 marangoz atölyesi bulunmakta olup, bu atölyelerde genellkle 3 kişi çalışmaktadır. Tarımsal Kalkındırma kooperatiflerine ait 4 adet orman ürünlerini işleyen ve özel sektöre ait tesis bulunmaktadır. Yöre insanının önemli gelir kaynakları arasında orman ürünleri istihsali de bulunmaktadır.

İlçede hayvancılığın ekonomik yaşantıdaki payı azdır. 2002 yılı itibari ile 10.760 büyükbaş ve 3.453 küçükbaş hayvan bulunmaktadır.. Hayvancılık tamamen iç tüketime yöneliktir. Orman köylerinde arıcılık yaygındır. İlçede 10.711 adet fenni kovan 2080 adet karakovan mevcut olup, yıllık ortalama 255 ton bal üretimi sağlanmaktadır. İlçede 2 alabalık üretim tesisi bulunmaktadır.

Borçka turizm değeri olan doğal ve tarihi zenginliklere sahip olmasına karşın, ilçede turizm sektörü yeterince gelişmemiştir.

İlçe Karçal Dağlarının eteklerini kaplayan geniş yaylalar (Karçal Yaylaları, Küçük Yayla), irili ufaklı tepeler (Vergetil Sırtı), soğuk suları (soğuk su, beyaz su), dere ve gölleri (Karagöl,Yıldız Gölü) ile doyumsuz manzaralar arz eder.

Aralık Köyü sınırları içerisinde bulunan Karagöl, "orman denizi" içerisinde kapkara deniz görünümlü, alabalığı, buz gibi soğuk suyu ve eşsiz manzarası ile önemli bir kamp yeridir. İlçe, balıkçılık (Alabalık) ve av turizmi (Ayı,Domuz , Çakal, Tilki, Kurt, Dağ Keçisi, Vaşak vb. ) açısından zengin bir potansiyele sahiptir.

İlçenin doğusunda bulunan Karçal dağları dağ turizmine oldukça musaittir. Dağcılar için bir cennet sayılabilecek Karçal dağları (3400 m), eşşiz güzellikteki manzaraları, buzulları, buzul devrinden kalma irili ufaklı gölleri, buzulların erimesinden doğan dereleri, tarihi kemer köprüleri ve yaylaları ile zengin bir turizm potansiyeline sahiptir.

İlçede 22'si Tarımsal Kalkınma, 1'i Motorlu Taşıyıcılar, 1'i Minibüsçüler, 1'i Esnaf ve Kefalet, 1'i Konut ve 1 Damperli Kamyoncular Kooperatifi olmak üzere 27 kooperatif bulunmaktadır.

Eyl

Eyl

Karagöl, Kuzey Anadolu Dağları'nın devamı niteliğinde olan Karçal Dağları'nın (3415 m) kuzeybatısında yer almaktadır. Yönetim bakımından Artvin ilinin Borçka İlçesi sınırlarında kalan gölün, ilçe merkezine uzaklığı 27 km dir.Bir heyelanla meydana gelen göl, deniz seviyesinden 1450-1480 m aralığında yer alır. Biri büyük diğeri küçük iki gölden oluşan Karagölün alanı yaklaşık 50 000 m² olup en derin yeri 25 m yi bulmaktadır. Gölün suyu tatlı olup, bir gidegenle dış drenaja bağlanmaktadır. Karagöl ve çevresi sahip olduğu jeolojik, jeomorfolojik, flora, fauna zenginliği ve peyzaj özellikleri nedeniyle 14.08.2002 tarihinde Tabiat Parkı (368 ha) ilan edilmiştir. Saha başta eko-turizm olmak üzere çeşitli turizm etkinlikleri için önemli bir potansiyele sahiptir.

Artvin'in Borçka ilçesine 25 kilometre uzaklıkta bulunan Karagöl, doğaseverlerin akınına uğruyor. TEMA Vakfı'nın örnek projelerinden biri olan 'Artvin Camili Kırsal Kalkınma Projesi'nin uygulandığı Camili köyünün, 7 kilometresi hariç toprak yolunu takiben ulaşılabilen Karagöl'e gitmek isteyenler, zorlu bir yolculuğun ardından adeta saklı bir cennetle karşılaşıyor.
Karçal Dağı'ndaki Aralık Yaylası'nın yakınlarında bulunan bir tepenin, 1800'lü yılların başında heyelan sonucu bir derenin önünü kapatmasıyla oluştuğu bilinen Karagöl, anıt sayılabilecek çeşitli yaşlı ağaçlarla çevreleniyor. Zengin bitki örtüsü ve hayvan çeşitliliğine sahip olan bölge, ulaşım güçlüğüne rağmen doğa tutkunlarının ilgisini çekiyor.

Borçka Karagöl Doğayı Koruma ve Tanıtma Derneği Başkanı Necip Kara, yaptığı açıklamada, Karagöl'ün Doğu Karadeniz'in doğa harikalarından biri olduğunu, bu yüzden özellikle doğa turizmine yönelik turlar düzenleyen şirketlerin müşterilerini ağırladıklarını, bölgeyi her yıl yaklaşık 10 bin kişinin ziyaret ettiğini belirtti.

Karagöl'ün de içinde bulunduğu 368 hektarlık alanın Çevre ve Orman Bakanlığı'nca 2002 yılında 'Tabiat Parkı' haline getirilmesiyle bölgenin doğa turizmi açısından cazip hale geldiğini anlatan Kara, özellikle Ankara, İstanbul ve İzmir'den turlarla gelen doğa tutkunları ile çeşitli üniversitelerden gelen bilim adamlarının Karagöl'ü gördüklerinde hayranlıklarını saklayamadıklarını söyledi.

Kara, 25 metre derinliğinde ve 50 dönüm alana sahip gölde, heyelan sonucu oluşması nedeniyle suyun altında hala canlı ağaçlar bulunduğunu kaydetti. Avlanmanın yasak olması nedeniyle bol miktarda yöreye özgü kırmızı pullu alabalık bulunan gölün, göç yolunda yer aldığı için eylül ayında çok sayıda kuş türüne ev sahipliği yaptığına dikkati çekti. Kara, 10 yıldan beri ağaç kesiminin yasak olduğu bölgede yeşilin her tonuyla karşılaşmanın mümkün olduğunu ifade etti.

'GÖLÜN TOPRAKLA DOLMASI ENGELLENMELİ'

350'ye yakın ayı ve az sayıda vaşağın barındığı bölgede geceleri kurt, çakal ve tilkilere rastlamanın mümkün olduğunu vurgulayan Kara, yöre halkı olarak bu doğal dengenin bozulmaması ve güzelliklerin korunması için iki yıl önce derneği kurduklarını belirtti.

Karagöl çevresinde yapılaşmanın yasak olduğunu, sadece Orman İşletmesine ait 27 yatak kapasiteli bir tesisin bulunduğunu dile getiren Kara, dernek olarak iki yıldan beri bu tesisi kiralama yoluyla işlettiklerini anlattı. Kara, yaz aylarında hem günübirlik ziyaretçilere hem de konaklamak isteyenlere hizmet veren tesis sayesinde, bölgenin ekolojik dengesinin bozulmasına neden olacak girişimleri takip ederek önleme imkanına sahip olduklarına dikkati çekti.

Kara, Karagöl'ün yukarısındaki ormandan geçmiş yıllarda kesilen ağaçların, sellerin ve bölgenin yakınında bulunan bozuk 3 yayla yolunda zaman zaman yaşanan erozyonun gölü tehdit ettiğini vurguladı. Toprağın bu olumsuzlar yüzünden kayarak gölü doldurduğuna değinen Kara, şöyle konuştu: 'Gölün toprakla dolması engellenmeli. Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Karçal Dağı'nın gölün sırtlarındaki bölümünde ve Ardahan Deresi yakınında taşlarla ya da ağaçlarla en az 3-4 menfez yapmalı, erozyonu önlemelidir. Aksi takdirde birkaç yıl sonra övüneceğimiz bir Karagöl'ümüz kalmayacak.'

 

Eyl

Borçka ilçesine bağlı, Balcı Köyü'ndedir. Balcı Köyü bağlı Borçka ilçe merkezine 13 kilometre mesafe uzaklıktadır. 'Otingo Ormanları Ilıcası' olarak da tanınmaktadır. Suyu şifalı olan bu kaynağın küçük bir oteli ve sosyal tesisleri bulunmaktadır.

Eyl

Borçka Düzköy'de yer almaktadır. Kitabesi bulunmamasına rağmen, sonradan yapılan tespitler sonucu, kuzey cephesine asılan levhasına göre, Hicri 1266 (M. 1850) tarihinde, köylülerce inşa edilmiştir. Geçici onarımlarla, günümüze ulaşan camii, ibadete açık bulunmaktadır. Altında, geçmişte medrese olarak kullanılan, bodrum katı, üzerinde de dıştan, 11.39x 10.97 m. ölçülerinde, kare planlı camii, yer almaktadır. Cephelerin sadeliğine rağmen, kapı kanatlarından başlayıp içteki mihrap, minber, mahfil eteği, korkuluklar, köşk ile tavanı, oyma ve kabartma şeklinde gerçekleştirilen bitkisel, realist, geometrik ve geçmelerden oluşan motiflerle süslenmiştir. Yapının sade tutulmuş ahşap orijinal cephelerine karşılık, iç mekândaki abartılı süslemeler, içle dışın tezadını ortaya koymaktadır. Borçka merkeze uzaklığı yaklaşık 9 km dir.

 

Eyl

Beyazsu Yaylası sırtını Karçal Dağları'na dayamış çok güzel bir yayladır. Borçka İlçesi ile Beyazsu Yaylası arasındaki mesafe yaklaşık 50 kilometre, Artvin ile ise 82 km'dir. Yaylada kamp ve konaklama yapılacak yerler mevcuttur. İsmini yaylanın girişindeki beyaz köpükler çıkaran sudan alan yaylada TEMA'nın yardımıyla yapılan bir de pansiyon bulunmakta olup, 24 kişiye hizmet verebilecek kapasitededir. Bu yayladan iki saat uzaklıkta bulunan Yıldızlı Göl yürüyüş için elverişli alanlardır.